Училище тарихы

Шығыс Қазақстан өнер училищесінің тарихы 1955 жылы Өскемен қаласында Гастелло көшесіндегі шағын екі қабатты ғимаратта орналасқан музыкалық училище ашылғаннан басталды. Ең бірінші хормен дирижерлеу, фортепиано, вокалдық, халықтық бөлімдері ашылды.

Өскемен музыкалық училищесінің алғашқы директоры В.П. Кутовенко болып тағайындалды. (училищенің ашылуының бастамашысы Мәскеу консерваториясының түлегі, пианист – Г.И. Лоренц болды, ол 1946 жылы ашылған алғашқы музыка мектебінің директоры ретінде жолдамамен Өскеменге келді.)

1955 ж. 1 қазанда №5 Гастелло көшесіндегі Құрылыс алаңының аумағында орналасқан аз бейімделген екі қабатты ғимаратта Өскемен музыкалық училищесінің бірінші оқу жылы басталды.

Училищеде 5 бөлімге 49 адам қабылданды: вокал, фортепиано, халық аспаптары (баян), хор дирижеры, ішекті аспаптар.

Алғашқы оқытушылар құрамы: Т.Б. Плохих - оқу бөлімінің меңгерушісі, оқытушылар - Г.И. Лоренц, А.Ф. Подольский, А.К. Берингер, С.Н. Смотрикин, Т.С. Шпак (Банина), И.Ф. Никкель (Шмелева), А.С. Рыбальченко, П.И. Буров, Т.Ф. Зиновьева, М.И. Королева, И.С. Хисолури, В.Г. Литвинов.

1956 – 1960 ж.ж. училищені А.А. Шароватов басқарды.

Оның басшылығымен музыка мәдениетін белсенді насихаттайтын білім алушылар мен оқытушылардан алғашқы мәдени топтар құрылды. Сондай –ақ, труба сыныбы ашылды - педагог М.М. Серов (Литва КСР Мемлекеттік консерваториясының түлегі), үрмелі аспаптар сыныбы: оқытушылар Лапин және М. Иванцов (кларнет), П.В. Родионов (фагот, гобой, флейта), П.В. Целярицкий (тромбон).

Қазақстан жастарының алғашқы фестивалінде баяншылар ансамблі мен Өскемен музыкалық училищесінің студенттік капелласы 1 дәрежелі дипломдармен марапатталды, жетекшісі-А.А. Шароватов.

Музыкалық училищесінде кешкі жалпы музыкалық білім беру мектебі ашылды. Жетекшісі-Б. Н. Кузнецов.

1958 жылы контрабас сыныбы (Е.И. Паславский, В.В. Дынник), сондай-ақ балалайка (В.П. Щинов), валторна (труба) В.Г. Макшаев), домра және халық аспаптар оркестрі (Т.И. Щинова) ашылды.

Музыкалық-теориялық пәндердің оқытушылары ретінде келесі педагогтар жұмыс атқарды - А.Е. Кузнецов (аспаптану); Е.И. Паславский; В.И. Иванов; Н.И. Бастерс (шетелдік музыкалық әдебиеті); Е.И. Мельников (сольфеджио, музыка теориясы); Б.Т. Плотников (гармония, музыкалық формаларды талдау, фортепиано); Н.П. Аравина (орыс музыкалық әдебиеті). Осылайша «Музыка теориясы» мамандығы ашылды.

Өскемен қаласының мәдениет бөлімінің бастығы С.Д. Ляминнің бастамасымен және А.А. Шароватовтың көмегімен Облыстық мемлекеттік филармониясы ашылды. Филармонияның музыкалық дәрісхана залының солистері музыка училищесінің оқытушылары болды.

Алғашқы шығарылым – 33 маман, қаланың және облыстың училищелері мен музыкалық мектептерінің штаттарын толтырып, ШҚО музыкалық мәдениетіне үлкен үлес қосты.

«Мәдениет университеті» қарамағындағы Өскемен Металлургтер мәдениет сарайында Музыкалық дәрісхана жұмыс істеді, оның құрамына музыкалық училищенің оқытушылары кірді: дәріскер – Н. Оселедчик; орындаушылар - Е.Г. Макарцева, В.Г. Макшаев, Н.Н. Шилов,  A.M. Шилова, П.М. Галушко, Н.Г. Матузкина, Р.В. Кормачева, А.А. Портнов, М.Н. Богданович және т. б.

1960-1961 жж. музыкалық училище директорының м.а. - В.И. Иванов болды.

Сол жылдары тағы бір кешкі жалпы музыкалық білім беру мектебі ашылды. Оның алғашқы директоры В.В. Воронова болып тағайындалды, ал 1961 жылдан 1999 жылға дейін Е.Г. Собко тұрақты басшы болды.

1961-1962 оқу жылы - училищені В.А. Сучков басқарады.

Оның бастамасымен сырттай оқу бөлімі ашылып 30 адам қабылданды.

1968-1969 оқу жылында 5 қабатты типтік жатақхананың жобасы бойынша салынған ғимарат оқу ғимаратына бейімделді, оның 5-ші қабатында студенттерге арналған жатақхана (60 бөлме) орналасқан.

1968 жылы «Мәдени ағарту жұмысы» бөлімі ашылды. Хореографиялық мектептің негізін қалаған хореографиялық бөлімнің алғашқы оқытушылары - И.Ф. Пирогова, Г.Ф. Котелевский, Р.С. Зарипов, Т.К. Алиева. Бөлімнің алғашқы сүйемелдеушілері – музыкалық училищенің түлектері – В.Ф. Романюк, Г.В. Николаев, А.С. Ильин.

«Мәдениет университеттер» бүкілодақтық байқау-конкурсының қорытындысы бойынша Өскемен училищесінің музыкалық лекторийі КСРО-да 2-ші орынға ие болып, дипломмен марапатталды.

1969 ж. - директор лауазымына В.Г. Макшаев тағайындалды.

1971 ж. кешкі музыка мектебіне Өскемен қ. № 2 БММ мәртебесін берумен қатар Урицкий көшесінде шағын ғимарат берілді.

1980 жылы – директор болып В.Ф. Романюк тағайындалды.

1981 жылы жалпы фортепиано комиссиясы екі бөлімге бөлінеді:           Ю.В. Грудиннің жетекшілігімен дирижер-хор және вокал бөлімдерінің білім алушылары, А. И. Щербатыхтың жетекшілігімен үрмелі, ішекті және халық аспаптары бөлімдерінің білім алушылары.

Училищенің педагогикалық практика мектебінде балалар хоры құрылды; үш сатылы хор мектебі ұйымдастырылды – «Камертон» (200 бала), жетекшісі Н.И.Мельникова.

Ішекті және үрмелі бөлімдері оркестр бөліміне біріктірілді.

1983 жылы Өскемен музыкалық училищесі Бүкілодақтық социалистік жарыстың қорытындысы бойынша КСРО-ның үздік ОАОО-ның қатарына кірді және «КСРО ЖОО министрлігі мен кәсіподақ ОК-нің Құрмет грамотасымен» марапатталды.

«Музыка теориясы» бөлімінде музыка әдебиеті мен музыка теориясының пәндік комиссиялары ұйымдастырылды. Пәндік комиссиялардың төрағалары Король Г.А. – «Музыкалық әдебиет», «Музыка теориясы» – Ю.И. Леутский  болып тағайындалды.

№2 БММ 30-шы Гвардиялық дивизия көшесіндегі жаңа типтік ғимаратқа көшті.

1984 жылы Өскемен музыкалық училищесі республикалық социалистік Қазақстан ОАОО арасындағы жарыста 3 орынға ие болды.

1985-1990 жылдары училищені С.П. Косачев басқарды.

1987 жылы музыкалық училище негізінде орыс халық аспаптары оркестрлерінің республикалық байқауы өткізілді. Байқаудың ұйымдастырылуы мен өткізілуі ҚазКСР Жоғары және Орта білім министрлігімен жоғары бағаланды. Музыкалық училищенің оркестрі I –ші орынды иеленді (жетекшісі Сумароков И. А.).

Музыкалық училище қарамағындағы кешкі музыка мектебінің директоры болып А.В. Шигаев тағайындалды.

1988 жылы музыкалық училище негізінде «Ішекті аспаптар» мамандығы бойынша Республикалық байқау өткізілді (ҚазКСР Жоғары және орта білім Министрлігінің грамотасы). Бұл байқауда 4 курс студенті Лей Елена ІІ орын алды.

1990-1994ж. - училище директоры Н.Н. Афанасьев болды.

90-шы жылдары Г.Т. Арутюнян мен Н.Н. Афанасьевтің жетекшілігімен училище білім алушыларының симфониялық оркестрі құрылды.

1992 жылы музыкалық училище қарамағындағы №2 БММ мен кешкі мектеп оңтайландырылды. №2 БММ басшысы болып Е.Г. Собко тағайындалды.

«Домбыра» сыныбының алғашқы түлектері М. Сүлейменова мен               У.Жүнісов болды. У.Ж. Жунусов училищенің оқытушысы ретінде жұмысқа қабылданды.

ПЦК төрағасы В.Ф. Романюктің жетекшілігімен «Қазақ халық аспаптары» бөлімі құрылды. Бөлім меңгерушісі болып У.Ж. Жүнісов тағайындалды.

1993 жылы «Қазақ халық аспаптары» ПЦК «Домбыра» (У. Жүнісов,          Г. Сейманова) және қобыз (Котельникова Н.Ф.) сыныбы бойынша өзінің алғашқы талапкерлерін қабылдады. Қазақ халық аспаптар ансамблі құрылып, кейін оркестр болды.

1994 жылы В.Ф. Романюк Өскемен музыкалық училищесінің директоры болып тағайындалды.

«Бас қобыз» сыныбы ашылды – оқытушы А.Р. Сүлейменова.

1995 жылы «Оркестрлік бөлім» ішекті және үрмелі аспаптар бөлімдеріне бөлінді.

1996 жылы училище «Өскемен музыкалық колледжі» болып өзгертілді.

1997 жылы мәдениет колледжі мен музыкалық колледж Шығыс Қазақстан өнер колледжі болып қайта құрылып, Хореография және Режиссура мамандандықтарымен «Әлеуметтік-мәдени қызмет» бөлімінің ашылуы болды. Жатақхана бөлмелері оқу сыныптары мен репетиция залдары болып қайта жабдықталды. Ғимарат толығымен оқу корпусына айналды.

Музыкалық әдебиет пен музыка теориясы бөлімдері музыкалық-теориялық пәндердің бір пәндік-циклдік комиссиясына біріктірілді, төрайымы – Григорьева С. В.

Қазақ музыка әдебиеті кабинетінде «Қазақ халық аспаптары мұражайы» ашылды. Кабинет меңгерушісі-Есембаева З.Т.

1999 жылы №2 БММ Облыстық білім басқармасының қарамағына өтіп, музыкалық он жылдық мектеп болып өзгертілді және оның жаңа директоры А.П. Тютюньков болып тағайындалды.

2000 жылы ШҚ өнер колледжінің негізінде мамандандырылған (бейіналды) 7-9 сыныптар ашылды, онда оқушылар тереңдетілген бағдарламалар бойынша негізгі орта және музыкалық білім алды.

2002 жылы Шығыс Қазақстан өнер колледжіне Халық әртістері ағайынды Абдуллиндердің есімі берілді.

«Шертер» сыныбы ашылды (училище түлегі, Алматы консерваториясын бітірген А.А. Букеева).

2005 ж. - ҚР БҒМ бұйрығы бойынша дарынды балалар мен жастарды дамытуға бағытталған «Дарын» мемлекеттік бағдарламасын жүзеге асыру аясында №2 БММ музыкадағы дарынды балаларға арналған облыстық мамандандырылған мектеп (МДБ ОММ) болып қайта құрылды. Мамандандырылған сынып оқушыларының құрамы МДБ ОММ -не ауыстырылды.

Білікті маманның болмауына байланысты 2007 жылы ұзақ үзілістен кейін алты ішекті гитара сыныбы қайтадан ашылды. Оқытушысы –                Г.М. Алпысбаева.

2008 жылы директор лауазымына А.О. Дюсупова тағайындалды.

Колледж негізінде «Үрмелі аспаптар» мамандығы бойынша XXIX Республикалық жас орындаушылар байқауы жоғары деңгейде өтті.

2010 жылы ШҚ өнер колледжінің негізінде ШҚО Техникалық және кәсіптік білім беру (ТжКБ) жүйесінің Директорлар кеңесі ұйымдастырылып, өткізілді.

2010 жылы колледж 55 жылдық мерейтойын атап өтті. 2010ж. №2(34) «ШҚО педагогикалық жаршысы» мерейтойлық журналы шығарылды, Металлургтер мәдениет сарайында салтанатты концерт өткізілді.

2011 жылдың ақпан айында Алтай өлкесі әкімшілігі мен Шығыс Қазақстан облысы әкімдігінің 07.09.2010 ж. Музыкалық білім беру мәселелері бойынша әдістемелік, консультациялық көмек көрсету жөніндегі келісімі шеңберінде Барнаул қаласының Алтай мемлекеттік мәдениет және өнер академиясымен бірлескен қызметі туралы шарт жасалды. Осы Шартқа сәйкес 2011 жылдың қараша айында осы оқу орнының негізінде колледж оқытушылары біліктілікті арттыру курстарынан өтті.

Колледжде көркемөнерпаздар хор ұжымдарының басшылары (наурыз) мен хореографиялық ұжымдарының басшыларына (сәуір) облыстық семинарлар өткізілді.

2012 жылы ШҚО әкімдігінің шешімі бойынша халық әртістері ағайынды Абдуллиндер атындағы ШҚ өнер колледжі мен облыстық дарынды балаларға арналған мамандандырылған музыка мектебін біріктіру арқылы қайта құру жүргізілді. Жаңадан құрылған Халық әртістері ағайынды Абдуллиндер атындағы ШҚ өнер училищесінде бұрын екі ұйымда ұсынылған білім беру қызметінің барлық бағыттары сақталған. «Қыл қобыз» сыныбы ашылды (А.Капашова).

9 ақпанда халық әртістері ағайынды Абдуллиндердің мұражай кабинеті ашылды (мұражай меңгерушісі – Кунафина Қ.Х.). 21 наурызда Абдуллиндердің мерейтойына арналған концерт өткізілді, онда құрметті қонақтар КСРО Халық әртісі Әлібек Дінішев пен Сағынай Абдуллин болды.

ШҚО әкімі Б.М. Сапарбаевтың бастамасымен 2012 жылдың наурыз айында дарынды жастарды анықтау мақсатында ШҚО білім басқармасы Халық әртістері ағайынды Абдуллиндер атындағы ШҚ өнер училищесімен бірлесіп, І облыстық «Алтай жұлдыздары» байқауын өткізді.

ШҚ өнер училищесінің негізінде Халық әртістері ағайынды Абдуллиндер атындағы І республикалық вокалистер байқауы өтті.

2013 жылы «Домбырамен ән салу» сыныбы ашылды (А.Б. Тұрғанбаев).

2013 ж. наурызда «Қазақ халық аспаптары» ПЦК-ның 20 жылдығына орай ММС-да мерейтойлық концерт, сонымен қатар қосымша білім беру сатысындағы қазақ халық аспаптары бөлімінің 10 жылдығына байланысты ШҚӨУ-нің үлкен залында мерейтойлық концерт өткізілді.

Училище тарихында алғаш рет 2012-2013 оқу жылында Республикалық және Халықаралық байқаулар лауреаттарының концерті ұйымдастырылып, өткізілді, кейін ол дәстүрге айналды.

Училище негізінде ШҚО білім басқармасымен бірлесіп, ҚР Тұңғыш Президенті күніне арналған ШҚО ТжКББ жүйесі оқу орындарының инженерлік-педагогикалық қызметкерлері арасында «Елім менің аңсаған» атты көркемөнерпаздар байқауы өткізілді (2012 ж.бастап).

2014 жылы училище студенттері Халықаралық жастар конгресінің концерттік бағдарламасына қатысты (қазан айы).

Училищенің шығармашылық ұжымдары «Қазақстандағы балалардың құқықтарын қорғау: жетістіктері, проблемалары, болашағы» - БҰҰ Бала құқықтары туралы Конвенциясын ратификациялаудың 20 жылдығы аясында өткізілетін ғылыми-практикалық конференцияның концерттік бағдарламасына қатысады.

7 сәуір 2015ж. – училище оқытушылары мен студенттері: В.М. Ткач, Л.С. Коряковцева, М.В. Величко, А.К. Темірова, О.В.Новикова, ШҚӨУ-нің академиялық хоры, Жігіттер вокалдық тобы, «Жастар» хореографиялық ансамблі ҚР Президенті Н.Ә. Назарбаевтың қатысуымен облыстық драма театрының салтанатты ашылуының концерттік бағдарламасын дайындауға және өткізуге белсенді қатысты.

Училище қызмет атқарған 65 жыл ішінде мәртебесі, басымдықтары мен бағыттары өзгерді, бірақ училищенің басты ерекшелігі жоғары кәсібилік, шығармашылық, оқытудың практикалық бағыты, еңбек нарығында сұраныс пен орындаушылық шеберліктің жоғары деңгейіне ие және музыкалық білімді заманауи қоғамның қажеттіліктеріне бейімдеу әдістері бар білікті мамандарды даярлау болды және солай болып қала береді.

Бүгінгі таңда көп сатылы оқу орнының педагогикалық ұжымы болашақта училищенің өркендеуіне және жас ұрпақты оқыту мен тәрбиелеуде одан да жоғары кәсіби нәтижелер мен табыстарға жетуіне барлық күш-жігерін жұмсайды.